Czym jest Hardening?

Hardening Windows Server to proces zabezpieczania serwera Windows poprzez ograniczanie potencjalnych wektorów ataku, eliminowanie zbędnych usług oraz wzmacnianie ustawień systemowych i sieciowych. Celem jest zminimalizowanie ryzyka włamań, wycieków danych i kompromitacji systemu.

Główne elementy hardeningu Windows Server:

1. Minimalizacja powierzchni ataku
   • Usuwanie/wyłączanie niepotrzebnych ról i funkcji systemu.
   • Odinstalowywanie nieużywanego oprogramowania.
   • Wyłączanie zbędnych usług systemowych.
2. Zarządzanie kontami i uprawnieniami
   • Stosowanie zasady least privilege (najmniejszych możliwych uprawnień).
   • Wymuszanie silnych haseł i polityk kont (np. długość, złożoność, blokady kont).
   • Wyłączanie kont domyślnych (np. „Administrator” – przynajmniej zmiana nazwy).
3. Aktualizacje i łatki
   • Regularne aktualizowanie systemu i aplikacji.
   • Konfiguracja Windows Update lub WSUS.
4. Zabezpieczenia sieciowe
   • Konfiguracja Windows Firewall z regułami dopuszczającymi tylko niezbędny ruch.
   • Segmentacja sieci, np. przez VLAN-y.
   • Ograniczenie dostępu do serwera przez RDP (np. VPN, whitelist IP, MFA).
5. Polityki grupowe (GPO)
   • Ustawienia zabezpieczeń systemu operacyjnego.
   • Ograniczenie możliwości wykonywania skryptów, makr itp.
   • Wymuszanie blokady po bezczynności.
6. Audyt i logowanie
   • Włączenie i konfiguracja audytu bezpieczeństwa.
   • Monitorowanie logów za pomocą narzędzi typu Event Viewer, Sysmon, SIEM.
7. Antywirus i EDR
   • Wdrożenie oprogramowania antywirusowego, np. Microsoft Defender.
   • Rozważenie narzędzi klasy EDR (Endpoint Detection and Response).
8. Szyfrowanie i ochrona danych
   • Szyfrowanie dysków (np. BitLocker).
   • Ograniczanie dostępu do katalogów systemowych i plików konfiguracyjnych.
9. Hardening RDP i dostępu zdalnego
   • Zmiana portu RDP (opcjonalnie).
   • Wymuszanie użycia NLA (Network Level Authentication).
   • Użycie VPN, tuneli SSH lub jump hostów.
10. Benchmarki i standardy
    • Stosowanie wytycznych z CIS Benchmarks, DISA STIG, Microsoft Security Baselines.

Jak zabezpieczyć system Windows Server?

W jaki sposób przeprowadzić bezpieczną konfigurację systemu Windows Server? Jakie kroki musisz podjąć, aby skutecznie chronić dane i zasoby w tak zbudownym środowisku? Jakie są najlepsze praktyki w zakresie hardeningu systemu? Jakie narzędzia i techniki można zastosować, by zwiększyć poziom bezpieczeństwa serwera?

Systemy operacyjne z rodziny Windows przez lata zyskały opinię mniej bezpiecznych, pomijając wpadki z aktualizacjami (na szczęście bardziej w przypadku końcówek), gdzie tkwi problem? W rzeczywistości źródłem problemu są najczęściej niewłaściwa instalacja i konfiguracja tych systemów, czyli błędy Administratorów, którzy często nie rozumieją wszystkich dostępnych opcji w trakcie konfiguracji. Microsoft od czasów pierwszych wersji Windows poczynił ogromne postępy w obszarze bezpieczeństwa. Dzisiejsze systemy są dostarczane w formie „out of the box”, co pozwala użytkownikowi szybko przejść przez instalator i uruchomić system w zaledwie kilka minut.

Z pozoru ta łatwość instalacji, w połączeniu z powszechnością systemów Windows, uczyniła je atrakcyjnym celem dla cyberprzestępców. Z punktu widzenia atakujących bardziej opłacalne jest tworzenie złośliwego oprogramowania na platformy dominujące na rynku – tam, gdzie jest większa szansa na trafienie w nieodpowiednio zabezpieczone środowisko. Popularność Windowsa oraz dostępność milionów aplikacji, z których wiele może stać się wektorem ataku, tylko potęguje to ryzyko.

W dzisiejszym czasie skomplikowanie aplikacji czy systemów operacyjnych jest tak duża, że na pierwszy plan wysuwa się dbanie o bezpieczeństwo, w którym to obszarze od niedawna pojawiła się nowa specjalność, czyli specjalista ds. bezpieczeństwa.

Administratorzy lub użytkownicy często po prostu klikają „Dalej”, kończą instalację i uznają temat za zamknięty. Tymczasem to właśnie wtedy powinna się zacząć właściwa praca – konfiguracja środowiska, zabezpieczenia, polityki dostępu, monitoring.

Pomijam proces instalacji systemu Windows Server, ani nie analizuję źródeł instalacji (OEM / ISO) – zakładam, że system pochodzi z zaufanego źródła, co powinno być oczywiste, pobieranie instalatorów OS z nieznanych źródeł jest co najmniej nierozważne i powoduje proszenie się o kłopoty. W serii wpisów skupię się na aktywnych wersjach systemu Windows Server, bez starych wersji (już nie wspieranych) czy przeznaczonych dla końcówek. Dlatego też skupię się na Windows Server 2025, który jest najnowszą wersją serwera, a tym samym z najdłuższym okresem wsparcia.

Przygotowanie Windows Server 2025 do pracy podzielona zostanie na kilka elementów min.:

• przygotowanie systemu operacyjnego,
• konta,
• aktualizacje,
• logi,
• oprogramowanie firm 3-cich

Podstawowe czynności konfiguracji Windows Server 2025

Po zainstalowaniu systemu operacyjnego należy skonfigurować kilka podstawowych opcji, które wpływają na działanie serwera czy aplikacji:

• Pobierz i zainstaluj najnowsze aktualizacje przeznaczone do systemu operacyjnego,
• Sprawdź czy na maszynie nie brakuje sterowników do urządzeń, sprawdź czy nie zostały wydane aktualizacje do już zainstalowanych,
• Przygotuj schemat nazewniczy maszyny (hostname), który będzie identyfikował maszynę w sieci, jednocześnie wprost nie będzie wskazywał na przeznaczenie maszyny, szczególnie dla osób 3-cich,
• Przypisz unikatowy adres IP dla urządzenia, koniecznie statyczny, aby był dostępny w przypadku awarii serwera usługi DHCP, warto wydzielić przestrzeń adresową tylko dla serwerów,
• Jeżeli zachodzi potrzeba zamontuj dyski sieciowe, wraz z literami, które mają być dostępne dla użytkownika,
• Włącz Wysoką Wydajność (Hight Performance) w opcjach zasilania. Domyślnie zaznaczona jest opcja Balans (Balanced), aby oszczędzać energię, co oczywiście powoduje spadek wydajności dla aplikacji czy użytkowników, którzy korzystają z funkcjonalności serwera.
• Ustaw strefę czasową właściwą dla kraju działania serwera,
• Skonfiguruj ustawienia regionalne (niezwykle istotne ze względu na chociażby format czasu, format zapisu danych liczbowych, ustawienia językowe),
• Serwery powinny posiadać zainstalowany system operacyjny w języku anigielskim co ułatwi rozwiązywanie późniejszych problemów.
• Przygotuj schemat kopii zapasowej, aby chronić system a także konkretne aplikacje, pliki, które zostały skonfigurowane.

Do każdej maszyny warto przygotować oddzielny dziennik / dokumentację, która będzie zawierała całą historię konfiguracji, problemów, które zapewnią szybki sposób na sprawne zarządzanie urządzeniem w przyszłości. Pomoże również, gdy nastąpi wymiana kadry, nowi pracownicy będą mieli łatwiejszy start w zrozumieniu infrastruktury.

Hostaname

W przypadku włamania nazwy serwerów takie jak FileServer01, DC01 czy PrintServer01 będą jednoznacznie wskazywały na zainstalowane funkcje. Dlatego warto przygotować nazwy, które będą przypadkowe dla osób, które nie znają klucza z jakiego zostały wygenerowane.

Można oczywiście pozostawić domyślnie wygenerowaną nazwę, jedynym problemem może być wskazanie systemu operacyjnego WIN-UQ0NB0SKKQL. Jednak warto przygotować własną strukturę nazewniczą dla każdej maszyny.

Jedną z możliwości jest wdrożenie takiego poniższego schematu działania:

• skrót nazwy organizacji – B(e)I(t)A(dmin)
• kod kraju – PL
• środowisko – P(rod), D(ev),L(ab), T(est),
• rola – A(pp), F(ile), D(domain controller), S(QL), W(SUS), W(eb),
• numeracja – 001,002 – w zależności od liczby przewidywanych maszyn (numeracja 2,3 lub 4 cyfrowa)

Na pierwszy rzut oka, nazwa nie wskazuje na nic konkretnego, z rozpisanym kluczem oczywiście jestem w stanie taką nazwę rozszyfrować.

Innym podejściem jest przypisanie takiej struktury do kolejnych liter alfabetu, aby jeszcze bardziej utrudnić rozpoznanie funkcji tam zainstalowanych:

• (nazwa organizacji) – beitadminpl – A,
• (kraj) – PL – A,
• (środowisko) – Prod, Dev, Lab, Test – A,B,C,D,
• (rola) – App,File,DC,SQL,WSUS,Web – A,B,C,D,E,F,
• numeracja – 001,002

Np. identyfikacja serwera w organizacji beitadminpl, w Polsce, jako serwera produkcyjnego, z zainstalowną rolą DC oraz jako pierwszego serwera możemy zapisać jako: A-A-A-C-001, taki zapis kompletnie nic nie mówi, jednak będzie wymagał prowadzenia skrupulatnej dokumentacji nazewniczej maszyn w organizacji.

Podsumowanie

Pierwsze kroki konfiguracyjne dla serwera tuż po zainstalowaniu powinny być wykonane w sposób poprawny. Zmiana nazwy serwera, adresacji IP mogą w późniejszym czasie nie być proste, szczególnie, gdy pojawią się zależności do innych urządzeń, aplikacji etc.

Tworzenie schematu nazewnictwa jest istotnym elementem, który wpływa na zwiększenie bezpieczeństwa w przypadku włamania. Nazwa, która nic nie mówi wydłuża czas, w którym włamywacz musi poświęcić ta analizę, gdzie atak na infrastrukturę będzie najbardziej dotkliwy.

---

Dziękuję Ci, za poświęcony czas na przeczytanie tego artykułu. Jeśli był on dla Ciebie przydatny, to gorąco zachęcam Cię do zapisania się na mój newsletter, jeżeli jeszcze Cię tam nie ma. Proszę Cię także o “polubienie” mojego bloga na Facebooku oraz kanału na YouTube – pomoże mi to dotrzeć do nowych odbiorców. Raz w tygodniu (niedziela punkt 17.00) otrzymasz powiadomienia o nowych artykułach / projektach zanim staną się publiczne. Możesz również pozostawić całkowicie anonimowy pomysł na wpis/nagranie.

Link do formularza tutaj: https://beitadmin.pl/pomysly

Pozostaw również komentarz lub napisz do mnie wiadomość odpisuję na każdą, jeżeli Masz jakieś pytania:).