Na blogu staram się zebrać w jednym miejscu potrzebne mi rzeczy, które w razie potrzeby będę mógł szybko odnaleźć.
1) Ogólne:
man costam – info o danym poleceniu
cd nazwa_katalogu – wejście do katalogu
cd .. – wyjście z katalogu
mkdir nazwa_katalogu – tworzy katalog
rmdir nazwa_katalogu – usuwa katalog
rm nazwa_pliku – usuwa plik
rm * – usuwa wszystkie pliki z danego katalogu
rm * -i – usuwa wszystkie pliki z danego katalogu z potwierdzeniem
rm * -f – usuwa wszystkie pliki z danego katalogu i wyłącza potwierdzenia (nawet zabezpieczone przed usunięciem)
rm -f – usunięcie plików zabezpieczonych przed kopiowaniem
rm -r – usunięcie plików również w podkatalogach
rm -rf – usuwa cały system plików
chmod u+r jeden.doc – mogę czytać dany plik
w – mogę zapisywać i edytować dany plik
x – mogę wykonywać dany plik
ls -a – pokazuje ukryte pliki
ls -l – pokazuje więcej info o pliku:
W WYNIKACH POWYŻSZEJ KOMENDY NA POCZĄTKU SĄ:
„-„ – oznacza zwykły plik
„d” – oznacza katalog
Potem pierwsze 3 znaki oznaczają dostępność do pliku właściciela, następne 3 znaki dla grupy, a następne 3 dla innych użytkowników
ls >> wynik – wysłanie spisu zawartości katalogu do pliku wynik jeżeli taki plik istnieje to skasuje się jego poprzednia zawartość
ls >> wynik – dopisanie zawartości katalogu do zawartości pliku wynik
mount /mnt/floppy – montuje flopa
umount /mnt/floppy – rozmontowuje flopa
cat jeden.doc > wszystkie.doc – nadpisanie zawartości w pliku wszystkie.doc zawartościami innych plików
cat jeden.doc dwa.doc >> wszystkie.doc – dopisanie do pliku wszystkie.doc zawartości innych plików
cat nazwa_pliku – czytanie zawartości pliku
cat *.doc – znajdzie np.: dwa.doc sratytaty.doc
cat jeden.doc dwa.doc > wszystkie.doc – wrzuca zawartość plików do jednego
cat > jeden.doc > dwa.doc – wypisze zawartość jeden.doc na ekran (standartowe wyjście) i nadpisze zawartość pliku jeden.doc do pliku dwa.doc
cat parowka.doc | more – wyjście programu cat (parowka.doc) jest przekazywane na wyjście programu more
head -42 nazwa_pliku – wyświetla 42 pierwszych wierszy zawartych w pliku
tail -42 nazwa_pliku – wyświetla 42 końcowych wierszy zawartych w pliku (przydaje się w obserwowaniu świeżo dopisanych logów do pliku)
cp plik_zrodlowy plik_docelowy – kopiuje zawartość z pliku do pliku
cp plik(i)_zrodlowy katalog(i)_docelowy – kopiuje pliki do katalogu
mv stara_nazwa nowa_nazwa – zmiana nazwy pliku
mv nazwa_pliku nazwa_katalogu – przenoszenie pliku do katalogu
lp nazwa_pliku – drukowanie pliku
lpr nazwa_pliku – wstawienie pliku do koleiki drukowania
pwd – pokazuje w jakim jesteś katalogu
. – oznacza katalog bieżący
.. – oznacza katalog nadrzędny
touch nazwa_pliku – tworzy pusty plik
stty -a – wypisanie skrótów do np. zatrzymania procesu
mail – otwiera plik z poczta
printenv albo export (powłoka C) – zobaczenie zawartości zmiennych środowiska
nazwa=zawartość – pierwsze przypisze zmiennej powłoki odpowiednia zawartość
export nazwa drugie utworzy zmienna o tej samej nazwie i zawartości co zmienna powłoki
MOJA_ZMIENNA=”jakas_wartosc” – tworzy zmienna środowiska z wartością „jakas_wartosc”
echo $MOJA_ZMIENNA wypisuje zawartość MOJA_ZMIENNA (znakiem dolara poprzedzamy nazwy zmiennych środ. które to nazwy powłoka ma zastąpić zawartością odpowiedniej zmiennej
find ścieżka/nazwa_pliku lub kryterium – wyszukiwanie plików
grep – służy do wyszukiwania plików według zadanego wzorca
2) Kryteria wyszukiwania:
* – zastępuje wiele znaków np.: ls *.doc
*.* – oznacza pliki z kropka w nazwie
*xyz – oznacza pliki w rodzaju xyz albo fghxyz
? – zastępuje jeden znak
[abc] – oznacza a lub b lub c
[a-z] – oznacza od a do z
doc[0-9] – oznacza doc0 do doc 9
*[Aa]dd* – oznacza useradd lub User-Add itd
*[Aa] [Dd] [Dd]* – oznacza userADD lub xxxAdd itd
– R – wszystkie podkatalogi
3) Użytkownicy:
newgrp grupa – zmiana grupy
chmod g+r jeden.doc – dodanie użytkownikom grupy do której należy plik jeden.doc
prawa do jego czytania (dołączanie praw):
u – użytkownik
o – pozostali użytkownicy systemu
– – odebranie danego uprawnienia
chmod u=rw jeden.doc – nadanie tobie wyłącznie czytanie i pisania do pliku jeden.doc (zastępowanie praw)
chmod u=rw /katalog – masz prawo do przeszukiwania katalogu jeżeli nie miałbyś tych praw możesz znaleźć tylko plik którego znasz nazwę (zastępowanie praw)
chmod 777 nazwa_pliku – następny sposób zastępowania praw, numeryczny 777 oznacza akurat przyznanie wszystkich praw wszystkim użytkownikom do danego pliku a 666 prawo do odczytu i zapisu pliku dla wszystkich użytkownikow
PRAWA DOSTĘPU I ICH ODPOWIEDNIKI NUMERYCZNE:
<b>--- 0</b>
<b>--x 1</b>
<b>-w- 2</b>
<b>-wx 3</b>
<b>r-- 4</b>
<b>r-x 5</b>
<b>rw- 6</b>
<b>rwx 7</b>umask – w momencie tworzenia nowego pliku otrzymuje on domyślne prawa dostępu określone za pomocą parametru umask
4 2 1 – wartości liczbowe odpowiadające określonym uprawnieniom
r w x każda liczba odpowiada koleino użytkownikowi -> grupie -> „światu” (reszcie użytkowników)
umask 421 – oznacza: właściciel może plik czytać grupa może do pliku pisać, a pozostali użytkownicy mogą plik wykonywać
umask 700 – oznacza pełne prawa dla właściciela i żadnych praw dla grupy i reszty użytkowników
umask 077 – wyłączy prawa do czytania pisania i wykonywania dla grupy i całego „świata” (reszty użytkowników)
chown nowy_wlasciciel nazwa_pliku – daje prawa do pliku innemu użytkownikowi
chown -r nowy_wlasciciel nazwa_pliku – daje prawa do wszystkich plików w katalogu innemu użytkownikowi
chgrp nowa_grupa nazwa_pliku – daje prawa do pliku określonej grupie
who – info o wszystkich zalogowanych do systemu, obejmuje nazwę użytkownika
finger – to samo co who tylko jeszcze jest imię terminal, i czas zarejestrowania się w systemie
who am i – info tylko o tobie
4) Wewnętrzny chat:
write nazwa_uzytkownika – wysyłanie wiadomości do określonego użytkownika, tekst pojawia się od razu po wpisaniu, teksty obu użytkowników mogą się mieszać
mesg n – zablokowanie przychodzących wiadomości write
mesg y – odblokowanie przychodzących wiadomości write
talk nazwa_uzytkowika – następny program tutaj ekran dzieli się na dwie części a rozmowa się nawiązuje jeśli drugi rozmówca odpowie „talk twoja_nazwa_uzytkownika”
conrol-c – zakańcza program talk
5) Mail:
mail – otwiera twoja skrzynkę odbiorcza
mail nazwa_uzytkownika1 nazwa_uzytkownika2 – wysłanie maila do danego(ych) użytkownika np.: mail user@wp.pl, mail grzes
control-d lub („.” sama w wierszu) – zakończenie listu i wysłanie
control-c – opuszczenie programu bez wysyłki listu
/usr/spool/mail nazwa_uzytkownika lub /usr/mail/ nazwa_uzytkownika – tu znajduje się plik w którym są zapisywane nadchodzące listy (nazwa pliku jest tez napisana w zmiennej środowiskowej MAIL można się tam dostać wpisując export i znaleźć MAIL=…)
d2 – wrzuca 2 list do „kosza”
q – usuwa listy z „kosza” i zamyka program
x – opuszczenie programu bez usuwania listów
– – poprzedni list
+ – następny list
p – powtórne wyświetlenie bieżącego listu
w 1 /home/zachowana_tresc – zachowanie treści listu nr 1 w pliku zachowany_list w katalogu home
s 1 /home/zachowany_list – zachowanie listu (nagłówka i treści) nr 1
6) Sieć:
rlogin nazwa_kompa – rejestracja w inny systemie Unix
telnet nazwa_kompa – rejestracja w innych systemach np.: winNT
rcp nazwa_kompa:plik_zrodlowy plik_docelowy – program do przesyłania plików pomiędzy systemami Unix
ftp plik_zrodlowy nazwa_kompa:plik_docelowy – program do przesyłania plików pomiędzy dowolnymi systemami
get plik – pobranie pliku z innego kompa
mget plik(i) – pobranie wielu plików
put plik – wysłanie pliku do innego kompa
mput plik(i) – wysłanie wielu plików
bye – zamkniecie połączenia z innym kompem
ls – spis plików na drugim kompie
cd – zmiana katalogu na drugim kompie
binary – tryb przesłania plików binarnych
ascii – tekstowy tryb przesłania (z tłumaczeniem znaków końca wiersz)
control-] – nie przerywając pracy na zdalnym kompie powrót do swojego systemu lokalnego (W PRZYPADKU SESJI TELNET)
return~control-z – to co wyżej ale dla RCP (działa jeśli twoja powłoka ma wbudowany mechanizm wielozadaniowości zwany „job-control”
7) Procesy:
ps – wypisuje stan procesów
ps -l – dokładniejsze wypisanie stanów procesów
ps -aux | more – wypisanie włącznie z procesami nie należącymi do ciebie (| more – udogodnienie)
PID – identyfikator procesu
TTY – terminal do którego jest podłączony proces
STAT – stan procesu (W=czekający, R=wykonywany lub gotowy do wykonania S=uśpiony, Z=zabity ale wciąż przebywający w systemie)
TIME – czas jego wykonywania
COMMAND lub CMD – nazwa programu który wykonuje proces
UID – nazwa użytkownika który jest właściciele procesu
PPID – proces nadrzędny który utworzył dany proces
C lub CP – wykorzystanie procesora – używane do szeregowania procesów
PRI – priorytet
NI – wartość używana do obliczania priorytetu
ADDR – adres procesu
SZ – rozmiar procesu w blokach
WCHAN – zdarzenie na które oczekuje proces
- nice o_ile_nizszy polecenie
- – zmiana priorytetu procesu i mniejsza liczba tym wyższy priorytet (automatycznie niższy priorytet otrzymują procesy intensywnie wykorzystujące CPU) (tylko administrator może podawać liczby ujemne)
- cat *.doc > wszystkie.doc &
- – znaczek & na końcu polecenia oznacza ze powłoka utworzy dany proces i uruchomi program ale nie będzie czekała na jego zakończenie
- kill identyfikator_procesu
- – zakończenie procesu
- kill -9 identyfikator_procesu
- – zakończenie procesów które ignorują zwykłą komendę kill
- kill -v nazwa_procesu
- – zabija proces po podaniu jego nazwy
- at czas „polecenie” control-d
- – wykonanie procesu o określonej godzinie np.: „cat 0900a „cat *.doc > razem.doc” control-d” co oznacza ze proces się uruchomi o godzinie 9:00 rano (a=a.m., p=p.m.)
8) Vi:
vi – uruchamia edytor potem:
: – wierszowy tryb pracy (wiersz staje się poleceniem po naciśnięciu return)
i – drugi tryb pracy gdzie znaki są wstawiane do bufora aż do naciśnięcia klawisza esc
10x – usunie 10 znaków pod kursorem
10X – usunie 10 znaków na lewo od kursora
:w – zachowanie pliku na dysku
:q – opuszczenie programu
:wq lub ZZ – zapisuje plik i opuszcza program
:q! – wyjście bez zapisania pliku
10dd – wycina do schowka 10 wierszy od kursora w dół
10yy – kopiuje do schowka 10 wierszy od kursora w dół
p – wklejenie zawartości schowka na lewo od kursora
P – wklejenie zawartości schowka na prawo od kursora
/klocek – znajduje string klocek
/ – następne wyszukanie tego samego stringu
:s/klocek/badylek – zamiana klocek na badylek w bieżącym wierszu
:1,$s/klocek/badylek/g – zamiana klocek na badylek w całym pliku
:r nazwa_pliku – wczytanie do bufora innego pliku
:set number – numerowanie wierszy
:set no number – nie ponumerowane wiersze
u – cofnięcie skutków ostatniego polecenia
9) Pozostałe:
– / – katalog główny
– /root – katalog administratora (root-a)
– /home – katalogi użytkowników
– /usr/bin – programy dla użytkowników, pliki wykonywalne (standartowe programy instalowane na początku z systemem)
– /usr/local/bin – programy dodane przez administratora dla konkretnego hosta lub lokalnej sieci
– /usr/local – oddziela pliki dostarczone przez „sprzedawcę” i późniejsze rozszerzenia od programów pochodzących z systemu
– /usr/lib – pliki pomocnicze dla standartowych programów linuksowych
– /usr/man – pliki podręcznika systemowego man
– /usr/src – kody źródłowe programów
– /var/log – pliki dziennika
– /var/spool – katalogi koleiek dla drukarek, poczty itd.
– /bin lub /sbin – standartowe programy będące częścią systemu, niezbędne do zapewnienia minimalnej funkcjonalności systemu
– /tmp – pliki tymczasowe (usuwane przy starcie systemu)
– /var/tmp – pliki tymczasowe (nie usuwane przy starcie systemu)
– /etc – programy konfiguracyjne, nazwy pozostałych użytkowników (w pliku passwd)
– /dev – jądro systemu, pliki odpowiadające urzadzeniom
2) wykonywany program można zakończyć klawiszami: control-c lub zastopować klawiszami control- wtedy zostaje stworzony plik core w którym jest zapisany stan programu w momencie stopu (plik core może być duży)
3) wypisywanie danych na ekran można zatrzymać: control-s i wznowić: control-q
4) skrypt inicjujący: .profile
5) przy tworzeniu plików z dziwnymi znaczkami w nazwie trzeba je poprzedzać lub umieścić nazwę w „” wtedy znaczki stracą swoje specjalne znaczenia ale wtedy trzeba uważać przy kasowaniu żeby np.: nie wpisać rm * tylko rm”*” bo można skasować wszystkie pliki z katalogu
6) wyrejestrowanie się: control-d – powłoki bourne i korn, logout – powłoka c
7) odświeżanie ekranu: control-l
8) każdy plik ma dwóch właścicieli użytkownika i grupę
– użytkownik może być członkiem więcej niż jednej grupy
– nowo utworzony plik należy do tej grupy, do której należy katalog, w którym jest tworzony plik
– gdy chcesz cos robić z plikiem system najpierw bada czy jesteś właścicielem pliku, jeśli tak to są sprawdzane prawa dostępu użytkownika, w przeciwnym wypadku jest porównywana grupa do której należy plik gdy odp. jest pozytywna system sprawdza grupowe prawa dostępu gdy nie, prawa dostępu pozostałych użytkowników
9) po zmontowaniu np.: cdromu jest „tworzony” punkt zamontowania który nie musi mieć nic wspólnego z fizycznymi nośnikami, podrzędny system plików jest „doczepiany” do systemu głównego w punkcie zamontowania
10) Kod źródłowy systemu Linux znajduje się w katalogu /usr/src/linux-2.4 w tym katalogu jest tez katalog „kernel” gdzie jest plik „sched.c” dotyczy on zarządzania procesami
11) Domyślna lokalizacja pakietów na płycie z instalka linuksa jest: /mnt/RedHat/RPMS
12) Programem lpq możemy opróżnić bufor drukarki
shutdown -r now lub reboot – ponowne uruchomienie kompa
shutdown -h now lub halt – zatrzymuje prace systemu
gnomecc – control-panel dla gnome
uname -a – informacje m.in. o wersji jądra którą mamy
df – ilość wolnego miejsca na dysku
du – wielkość katalogów i ich podkatalogów w kilobajtach
file ścieżka – podaje rodzaj pliku
10) Napędy:
mount /dev/cdrom/ mnt/cdrom – zamontowanie cdrom-u
umount /dev/cdrom albo umount /mnt/cdrom – odmontowanie cdromu
mount /dev/fd0 /mnt/floppy – zamontowanie flopa
umount /dev/fd0 albo umount /mnt/floppy – odmontowanie flopa
mount /dev/hda1 /mnt/windows – montowanie dysku z windowsem (jeśli masz 2 dyski na pierwszym jest win a na drugim linux jeśli masz inaczej np.: win jest na tym samym dysku co linux może ścieżka wyglądać inaczej)
umount /dev/hda1 /mnt/windows – odmontowywanie partycji z windowsem
MOŻESZ SKONFIGUROWAĆ LINUKSA TAK ABY MONTOWAŁ NP: PARTYCJĘ WINDOWSOWĄ ZARAZ NA STARCIE – MUSISZ ZNALEŹĆ TYLKO PLIK /etc/fstab OTWORZYC GO NP: PROGRAMEM gedit I NA SAMEJ GÓRZE WPISAĆ PO KOLEI:
<b>/dev/hda1 /mnt/windows fat auto 0 0</b>OCZYWIŚCIE SCIEŻKA /dev/hda1 MOŻE BYĆ INNA W TWOIM KOMPIE
Dziękuję Ci, za poświęcony czas na przeczytanie tego artykułu. Jeśli był on dla Ciebie przydatny, to gorąco zachęcam Cię do zapisania się na mój newsletter, jeżeli jeszcze Cię tam nie ma. Proszę Cię także o “polubienie” mojego bloga na Facebooku oraz kanału na YouTube – pomoże mi to dotrzeć do nowych odbiorców. Raz w tygodniu (niedziela punkt 17.00) otrzymasz powiadomienia o nowych artykułach / projektach zanim staną się publiczne. Możesz również pozostawić całkowicie anonimowy pomysł na wpis/nagranie.
Link do formularza tutaj: https://beitadmin.pl/pomysly
Pozostaw również komentarz lub napisz do mnie wiadomość odpisuję na każdą, jeżeli Masz jakieś pytania:).
