Jednym z wielu zagadnień związanych z zarządzaniem infrastrukturą Windows Server jest licencjonowanie. Licencjonowanie odgrywa kluczową rolę w określaniu sposobu rozbudowy infrastruktury, a także tego, jaką edycję Windows Server wybierzesz dla różnych ról. Ponadto podczas wdrażania Hyper-V w środowisku licencjonowanie jest ważnym zagadnieniem, które należy wziąć pod uwagę również w przypadku wirtualizacji.
Podczas dostarczania infrastruktury Hyper-V licencjonowanie systemu Windows określi, którą wersję i konfigurację Hyper-V będziesz musiał uruchomić. Musisz wybrać licencjonowanie systemu Windows zgodne z Twoimi obecnymi celami biznesowymi i potrzebami technicznymi dotyczącymi uruchamiania infrastruktury wirtualnej z Hyper-V. Jest wiele kwestii do przemyślenia.
W tym poście przyjrzymy się kwestiom licencjonowania Windows Hyper-V i czynnikom, które pomagają określić strategię licencjonowania podczas uruchamiania Microsoft Hyper-V.
Zmiany w licencjonowaniu
Zanim przyjrzymy się szczegółom zagadnień licencjonowania Hyper-V, przyjrzyjmy się szybko zmianom w licencjonowaniu Microsoft od czasu Windows Server 2016. W systemie Windows Server 2016 firma Microsoft przeszła na model licencjonowania na rdzeń zamiast tradycyjnego licencjonowania na gniazdo.
Istnieją trzy zasady zrozumienia zmian w licencjonowaniu, które zostały wprowadzone w systemach Windows Server 2016 i 2019. Obejmują one następujące elementy:
- Zasadniczo licencjonowane są rdzenie, a nie maszyny wirtualne, które są uruchamiane na hoście fizycznym. Licencja systemu Windows jest tutaj zawsze przypisywana do serwera fizycznego.
- Musisz licencjonować wszystkie rdzenie na swoim serwerze fizycznym. Nie możesz powiedzieć, że chcę przypisać licencje tylko do podzbioru rdzeni. Wszystkie muszą być objęte ważną licencją.
- Istnieją minimalne wymagania dotyczące procesora i serwera w celu licencjonowania fizycznego serwera Windows. Obejmuje to minimum 8 rdzeni na procesor, które musisz licencjonować, nawet jeśli nie masz ośmiordzeniowego procesora. Ponadto musisz licencjonować co najmniej 16 rdzeni dla serwera, nawet jeśli nie masz łącznie 16 rdzeni. Jak można się spodziewać, jeśli masz łącznie więcej niż 16 rdzeni, będziesz musiał pokryć je również licencjonowaniem.
Terminologia
Firma Microsoft używa określonej terminologii, która odnosi się do licencji serwera fizycznego i licencji maszyny wirtualnej do celów wirtualizacji. Firma Microsoft używa terminów Physical Operating System Environment (OSE) i Virtual OSE. Kiedy przypisujesz licencję Windows, przypisujesz licencje Windows do rdzeni fizycznych w hoście Hyper-V.
W zasadzie płacisz za hosta fizycznego Hyper-V zgodnie ze zwykłym modelem cenowym Windows Server „za rdzeń”, który obowiązuje od Windows Server 2016. Dzięki Virtual OSE można je przenosić między maszynami wirtualnymi.
Wersje Hyper-V i kwestie licencjonowania
Aby zrozumieć strukturę licencjonowania Hyper-V, musimy najpierw rozważyć różne edycje Hyper-V i sposób, w jaki są one dostarczane do przedsiębiorstwa. Hyper-V występuje w trzech różnych wersjach, które można zainstalować w centrum danych przedsiębiorstwa, w tym:
- Windows Server Standard Edition
- Windows Server Datacenter Edition
- Hyper-V Server
Zdefiniujmy, co rozumiemy przez „licencjonowanie”. Sam Hyper-V nie wymaga licencjonowania poza normalnym licencjonowaniem systemu Windows, aby uruchomić wirtualizację z systemem Windows. Licencjonowanie, o którym tutaj mówimy, to licencjonowanie systemu Windows w odniesieniu do maszyn wirtualnych Windows działających jako maszyna wirtualna Hyper-V.
Microsoft bezpośrednio wiąże licencjonowanie maszyn wirtualnych Hyper-V z edycją systemu Windows, której używasz. Te korzyści licencyjne umożliwiają uruchamianie wyższych edycji systemu Windows Server. Zacznijmy jednak od podstawowej edycji oferty Hyper-V firmy Microsoft, Hyper-V Server.
Czym jest Hyper-V Server?
Hyper-V Server to specjalnie załadowana wersja Windows Server Core, która jest wstępnie zainstalowana z rolą Hyper-V skonfigurowaną już podczas instalacji. Najlepsze w Hyper-V Server jest to, że jest darmowy. Oznacza to, że nie płacisz nic za uruchomienie instancji Hyper-V Server na fizycznym sprzęcie serwerowym. Jednak w darmowej naturze produktu jest pewien haczyk. Jeśli chcesz uruchomić maszyny wirtualne Windows, musisz kupić licencję ad-hoc dla każdej maszyny wirtualnej Windows Server, którą utworzysz na Hyper-V Server.
Może to być kosztowne, jeśli musisz zapewnić sporą liczbę maszyn wirtualnych Windows, w tym Windows Server, ponieważ będziesz licencjonować każdą instancję zawartą w maszynie wirtualnej. Jeśli Twoja organizacja rozważa korzystanie z Hyper-V Server, musisz przyjrzeć się punktowi, w którym płacenie za każdą licencję Windows Server zawartą w maszynie wirtualnej wewnątrz Hyper-V Server jest droższe niż posiadanie płatnej wersji Windows Server, a następnie uruchamianie tam maszyn wirtualnych.
Wielu użytkowników uważa, że Hyper-V Server będzie przeznaczony do obsługi hosta fizycznego, na którym będzie działać szereg maszyn wirtualnych z systemem Linux, jak np. w przypadku konfiguracji VDI opartej na systemie Linux.
Co z edycjami Standard i Datacenter? Jakie są konkretne przypadki użycia i zalety każdej z tych edycji Windows Server?
Jeśli chodzi o wirtualizację, z pewnością istnieją różnice między edycjami Standard i Datacenter. Podczas gdy edycja Standard jest bardzo wydajnym systemem operacyjnym Windows Server, w edycji Standard brakuje niektórych funkcji bezpośrednio związanych z wirtualizacją, o których warto pamiętać.
Shielded Virtual Machines i Storage Spaces Direct to dwie technologie, które istnieją tylko w edycji Datacenter. Funkcje te są bezpośrednio związane z uruchamianiem środowisk wirtualnych, więc upewnij się, że oprócz porównania uprawnień licencyjnych maszyn wirtualnych, które są przyznawane dla każdej z nich, chcesz zwrócić uwagę na konkretne funkcje, które możesz chcieć mieć do uruchamiania maszyn wirtualnych na infrastrukturze Hyper-V.
Teraz, w odniesieniu do liczby maszyn wirtualnych, które masz prawo uruchomić w edycji Standard, masz możliwość uruchomienia (2) maszyn wirtualnych w edycji Windows Server Standard. W wielu środowiskach może to po prostu nie być opcją wystarczającą, ze względu na ograniczenie liczby maszyn wirtualnych.
W edycji Windows Server Datacenter otrzymujesz wszystko bez ograniczeń. Obejmuje to zarówno role i funkcje, jak i liczbę maszyn wirtualnych, które masz prawo uruchomić — nieograniczone maszyny wirtualne. Oznacza to, że będziesz mieć wszystkie dostępne role i funkcje, w tym Shielded Virtual Machines i Storage Spaces Direct. Ponadto możesz uruchomić dowolną liczbę maszyn wirtualnych, a jedynym czynnikiem ograniczającym jest sprzęt, którego używasz do obsługi instalacji systemu Windows Server.
Licencjonowanie Hyper-V w edycjach Standard i Datacenter
Windows Server 2019 Standard i Datacenter są licencjonowane na rdzeń fizyczny. Licencje te są sprzedawane w 2-pakach i 16-pakach. Firma Microsoft przeszła na zupełnie nowy model na rdzeń od Windows Server 2016. Wraz z nowym licencjonowaniem na rdzeń istnieją minimalne wymagania licencyjne związane z tymi edycjami. Obejmują one:
- Wszystkie rdzenie fizyczne w systemie muszą być licencjonowane.
- Musisz mieć co najmniej 8 licencji rdzeniowych na procesor.
- Musisz mieć co najmniej 16 licencji rdzeniowych na serwer.
Krótkie podsumowanie licencjonowania standardowego i centrum danych
Windows Server Standard:
- Model licencjonowania na rdzeń dla fizycznego systemu operacyjnego OSE.
- Dopuszcza (2) licencje wirtualnego OSE i nieograniczoną liczbę kontenerów.
- Nie można używać Storage Spaces Direct, Shielded Virtual Machines ani Network Virtualization.
Windows Server Datacenter:
- Model licencjonowania na rdzeń dla fizycznego systemu operacyjnego OSE.
- Umożliwia nieograniczoną liczbę licencji i kontenerów wirtualnego OSE.
- Umożliwia dostęp do usługi Host Guardian.
- Umożliwia korzystanie z Storage Spaces Direct, Shielded Virtual Machines i Network Virtualization.
Co zrobić, jeśli chcesz nadal korzystać z edycji Standard, ale potrzebujesz więcej środowisk Virtual OSE?
Łączenie licencji systemu operacyjnego Windows Server Standard Edition
Istnieje koncepcja układania licencji systemu operacyjnego Windows Server, gdy chcesz uruchomić więcej niż 2 maszyny wirtualne, którym przydzielono licencję Standard Edition. Nazywa się to license stacking. Zgodnie z dokumentem Licensing Windows Server 2019 firmy Microsoft:
- „Edycja Standard jest licencjonowana dla 2 środowisk systemów operacyjnych (OSE) lub kontenerów Hyper-V. Dodatkowe OSE wymagają dodatkowych licencji”.
Biorąc pod uwagę to, co daje licencja na system Windows Server Standard Edition, klient otrzymuje następujące prawa licencyjne:
(1) fizycznie zainstalowana instalacja edycji Windows Server Standard.
(1) fizycznie zainstalowana instalacja edycji Windows Server Standard i (1) wirtualna instalacja Windows Server Standard, gdy serwer fizyczny jest używany do celów wirtualizacji.
(2) wirtualna instalacja Windows Server Standard, gdy jest używany z Hyper-V Server lub VMware vSphere.
Gdy klienci chcą korzystać z większej liczby wirtualnych instancji umieszczonych na hoście Hyper-V, który jest licencjonowany w wersji Standard, konieczne będzie nałożenie licencji.
Klienci są ogólnie zdezorientowani, w jaki sposób nałożenie licencji musi mieć miejsce podczas licencjonowania dodatkowych maszyn wirtualnych powyżej numeru 2. Administratorzy myślą, że po dodaniu trzeciej maszyny wirtualnej, po prostu kupią liczbę licencji rdzeniowych przypisanych do maszyny wirtualnej. Jednak według Microsoftu tak nie jest.
W sekcji FAQ dotyczącej cen i licencjonowania konferencji WSSC 2016 można znaleźć następujące informacje dotyczące dodawania dodatkowych licencji maszyn wirtualnych:
„Standard: zapewnia prawa do korzystania z maksymalnie dwóch środowisk systemu operacyjnego (OSE) lub kontenerów Hyper-V i nieograniczonej liczby kontenerów Windows Server na licencjonowanym serwerze. Dla każdej dodatkowej 1 lub 2 maszyn wirtualnych wszystkie rdzenie fizyczne na serwerze muszą zostać ponownie licencjonowane”.
Innymi słowy, musisz licencjonować wszystkie rdzenie fizyczne, a nie tylko rdzenie, które przypisałeś do maszyny wirtualnej działającej na hoście Hyper-V. Jak możesz sobie wyobrazić, stałoby się to bardzo drogie, gdybyś miał tylko kilka maszyn wirtualnych, które musiałbyś uruchomić oprócz dołączonych (2) instancji wirtualnych z edycją Windows Server Standard.
Wiele analiz kosztów pokaże, że około 6-7 serwerów wirtualnych w edycji Windows Server Standard licencja Datacenter będzie miała sens z punktu widzenia kosztów. Ponadto pozwoli ci uruchomić nieograniczoną liczbę maszyn wirtualnych na twoim serwerze.
Obniżanie wersji licencji Virtual OSE
Dzięki wirtualnym licencjom OSE, które posiadasz w ramach zakupu edycji Standard i Datacenter, masz możliwość i prawo przyznane przez warunki licencyjne do obniżenia wersji licencji. Myśląc o obniżeniu wersji licencji, musisz wziąć pod uwagę następujące kwestie:
- Firma Microsoft wspiera obniżanie wersji wirtualnych środowisk OSE do wersji systemu Windows Server, które są starsze niż system operacyjny Windows Server, na który masz licencję na swoim hoście i który jest nadal obsługiwany przez firmę Microsoft.
- Prawa do obniżenia wersji oznaczają, że możesz obniżyć wersję wirtualnego środowiska OSE do wcześniejszej wersji systemu Windows z tą samą edycją. Tak więc możesz obniżyć wersję z Windows Server 2019 Standard Edition do Windows 2012 R2 Standard Edition, jeśli to konieczne. Zwróć uwagę, że edycje pozostają takie same.
- Masz również tak zwane prawa do obniżenia wersji, które pozwalają przejść na niższą wersję systemu Windows z inną edycją. Możesz więc przejść z edycji Windows Server 2019 Standard na Windows Server 2012 R2 Essentials.
- Nie musisz uruchamiać Hyper-V, aby skorzystać z reguł wirtualnego środowiska systemowego (OSE) wymienionych tutaj.
- Jeśli przeniesiesz maszynę wirtualną na innego hosta wirtualizacji, host musi zawierać licencję Windows Server, która obejmuje licencjonowanie OSE.
- Repliki maszyn wirtualnych Hyper-V działające w środowisku produkcyjnym wymagają licencjonowania wirtualnego środowiska systemowego (OSE), tak jakby były to całkowicie nowe maszyny wirtualne działające w środowisku. Nie otrzymujesz żadnych bezpłatnych licencji w przypadku replik Hyper-V.
Modele obsługi wersji systemu Windows
Innym punktem do rozważenia, są modele serwisowania, które definiują, jak często nowe wersje są udostępniane, a także jak długo są obsługiwane. Jest to coś, o czym należy pamiętać, wybierając wersję systemu Windows, którą chcesz zainstalować. Są one podzielone na następujące kanały wydań:
- Kanał półroczny (SAC).
- Kanał serwisowania długoterminowego (LTSC).
- Przyjrzyjmy się, jak wybór każdej opcji dla systemu Windows Server wpływa na rytm wydań.
Półroczny kanał (SAC)
W przypadku wydań SAC systemu Windows Server nowe wydania są dostępne w znacznie krótszych odstępach czasu w porównaniu z LTSC. Są one zazwyczaj wydawane wiosną i jesienią każdego roku. Nie noszą nazwy „Windows Server 2019”, ale są nazwane zgodnie z numerem wersji systemu Windows Server, który instalujesz.
Na przykład najnowsza wersja kanału półrocznego (SAC), która jest obecnie dostępna w nowo wydanym systemie Windows Server 1909. Okres wsparcia dla wydań SAC wynosi 18 miesięcy ze względu na bardzo agresywny cykl wydań i sposób działania SAC.
Dla wielu wydania SAC nie będą wersjami systemu Windows Server, które będą uruchamiane w środowisku produkcyjnym, po prostu ze względu na wymóg częstego uaktualniania wydania, aby zachować obsługiwany stan. Dla większości kontrolerów domeny lub serwerów SQL Server nigdy nie zostaną załadowane w wydaniach SAC.
W odniesieniu do maszyn wirtualnych/kontenerów i licencjonowania wydania SAC mają znacznie większy sens w przypadku infrastruktury kontenerów. Ponieważ kontenery są często aprowizowane i niszczone, użycie wersji SAC będzie znacznie lepszym rozwiązaniem dla tego typu infrastruktury. Wydania SAC będą zazwyczaj wersjami zawierającymi nowe funkcjonalności, możliwości i cechy związane z infrastrukturą kontenerów.
A co z bardziej tradycyjną instalacją systemu Windows Server?
Long-Term Servicing Branch
Wersja Long-Term Servicing Branch (LTSB) systemu Windows Server to bardziej tradycyjne podejście do wersji systemu Windows Server. Wersja LTSB byłaby nazywana wersjami systemu Windows Server, takimi jak Windows Server 2019. Wersje LTSB systemu Windows Server to wersja, którą warto wybrać podczas uruchamiania maszyn wirtualnych o znaczeniu krytycznym dla infrastruktury. Mam tu na myśli role takie jak: kontrolery domeny, serwery SQL Server i inne serwery specyficzne dla infrastruktury i aplikacji.
Inną kwestią, którą należy wziąć pod uwagę w przypadku wyboru SAC i LTSB, jest to, że jeśli trzeba zainstalować i licencjonować system Windows Server z Desktop Experience, należy zainstalować opcję LTSB. Wersje SAC nie zawierają opcji Desktop Experience. Dzięki temu firma Microsoft może poświęcić więcej czasu nowym funkcjom, zamiast utrzymywać wiersz poleceń i interfejs graficzny.
Sprawdź tutaj różnice i przypadki użycia między systemami Windows Server SAC i LTSC.
Podsumowanie
Licencjonowanie systemu Windows Server bardzo się zmieniło od czasu wydania systemu Windows Server 2016. Obecnie standardem licencjonowania wszystkich fizycznych serwerów Windows jest model na rdzeń. Wirtualne środowiska OSE są dołączone do edycji Standard lub Datacenter systemu Windows Server.
Musisz pamiętać o licencjonowaniu wirtualnych środowisk OSE, gdy rozważasz edycję systemu Windows Server, którą zamierzasz zainstalować. Możesz łączyć licencje edycji Standard, jeśli potrzebujesz więcej niż dołączone (2) wirtualne środowiska OSE. System Datacenter, warto rozważyć, gdy posiadamy 6-8 maszyn wirtualnych.
Bez względu na to, jaką edycję systemu Windows Server musisz licencjonować i jakiego typu serwera używasz (fizycznego lub wirtualnego). Tworzenie kopii zapasowych jest zadaniem krytycznym dla firmy, które należy traktować poważnie, aby chronić dane.
Dziękuję Ci, za poświęcony czas na przeczytanie tego artykułu. Jeśli był on dla Ciebie przydatny, to gorąco zachęcam Cię do zapisania się na mój newsletter, jeżeli jeszcze Cię tam nie ma. Proszę Cię także o “polubienie” mojego bloga na Facebooku oraz kanału na YouTube – pomoże mi to dotrzeć do nowych odbiorców. Raz w tygodniu (niedziela punkt 17.00) otrzymasz powiadomienia o nowych artykułach / projektach zanim staną się publiczne. Możesz również pozostawić całkowicie anonimowy pomysł na wpis/nagranie.
Link do formularza tutaj: https://beitadmin.pl/pomysly
Pozostaw również komentarz lub napisz do mnie wiadomość odpisuję na każdą, jeżeli Masz jakieś pytania:).
Czy wirtualizowany system operacyjny ma znaczenie w kwestii licencji?
Chodzi mi tutaj o Windows Server Standard, który zgodnie z bazową licencją na 16 rdzeni pozwala uruchomić 2 maszyny wirtualne w środowisku Hyper-V. Czy wirtualizując Linuxa lub inny soft z ważną licencją (niezależną od licencji serwera) nadal jesteśmy ograniczeni do tych 2 wirtualnych maszyn?
Dokumentacja techniczna mówi niby o ograniczeniu do dwóch VOSE, nie precyzując przy tym nic więcej. W Internetach są mieszane interpretacje tego zagadnienia. Jakie jest Twoje zdanie, doświadczenie lub źródło do precyzyjnej i jednoznacznej odpowiedzi?
Według mnie, ograniczenia dotyczą jedynie Windows Server.